Osmanlı döneminde ilk matbaayı kuran ve hem yayımlamış olduğu eserlerle hem de kendi telif eserleriyle İslam dünyasının önemli bir siması sayılan İbrahim Müteferrika ile ilgili Tahran Yunus Emre Enstitüsünde panel düzenlendi.

Konunun araştırmacıları Mecid Celise, Cevad Beşeri, Fethullah Zovgi ve Miranda Minas’ın konuşmacı olarak katıldıkları panel, uzun süreli bir araştırma ve çalışma sürecinin sonunda gerçekleştirildi.

Araştırmacı ve yayımcı Mecid Celise’nin gözetiminde isimleri anılan araştırmacılar farklı eserlere imza attılar. Fethullah Zovgi, İbrahim Müteferrika’nın “Risale-i Vesile’t-üt Tıbâa” adlı eserini Farsçaya tercüme ederek kaleme aldığı mukaddimesi ile yayıma hazırladı. Kitabın sonuna tercümeye esas olan metin de eklendi. Cevad Beşeri, İstanbul’da yaşamış İranlı gazeteci ve koleksiyoner Tevfik ile ilgili araştırma çalışmasını kaleme aldı. Miranda Minas ise, Orlin Sabev’in “İbrahim Müteferrika, İlk Osmanlı Matbaa Serüveni” adlı eserini Farsçaya tercüme etti. Bu üç eserin basımı gerçekleştirilirken, yayıma hazırlanan dördüncü eser olan İbrahim Müteferrika ile ilgili makalelerin derlendiği çalışma da halihazırda yayımlanmayı bekliyor.

Panelde Müteferrika’nın gerek Osmanlı, gerekse İran başta olmak üzere tüm İslam dünyası için öneminin altını çizen yayımcı Mecid Celise, bu öncü insanın ve yaptıklarının tarihi öneminin gereğince bilinmesinin zarureti üzerinde durdu. Miranda Minas çevirisini gerçekleştirdiği Orlin Sabev’in eseri üzerinden Müteferrika’nın hayatına ve matbaacılık serüvenine ilişkin anekdotlar aktardı.

Fethullah Zovgi ise daha çok Müteferrika’nın yaşadığı çağ ve o zamanki Osmanlı Devletinin içinde bulunduğu siyasi, iktisadi, askeri ve teknolojik durumdan yola çıkarak, İbrahim Müteferrika’nın ne büyük bir gayretle bu başarılara imza attığının altını çizdi. Kendisinin İslam dünyası için önemini ve bizim için ne ifade ettiğini ortaya koydu.

Panelin sonunda ise sürpriz bir konuşmacı olarak teşrif eden ve İran’da haritacılığın babası sayılan Muhammed Rıza Sehab da kısaca Müteferrika’nın bastığı haritalarla dünya haritacılık tarihine olan katkılarından bahsetti.